મિત્રો, જય જય ગરવી ગુજરાત! આજે આપણે એક અત્યંત અગત્યના વિષય પર ચર્ચા કરીશું – મગફળીના બિયારણને પટ મારવાની યોગ્ય પદ્ધતિ. વર્ષ 2025માં મગફળીનું વાવેતર જોરશોરથી થવાનું છે, ત્યારે મુંડા (વાઈટ ગ્રબ્સ) અને ફૂગ જેવી બીમારીઓથી પાકને બચાવવો એ દરેક ખેડૂત માટે ફરજિયાત છે.મગફળીના દાણા વાવેતર કરતા પહેલાં “મગફળીમાં પટ મારવાની” યોગ્ય પદ્ધતિ અને સમયગાળાની વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી છે. અહીં મુખ્ય મુદ્દાઓનો સારાંશ આપ્યો છે.
મગફળીમાં બીજ માવજત શું છે અને શા માટે જરૂરી છે?
મગફળી બીજ માવજત એ એક એવી પ્રક્રિયા છે જેમાં વાવણી પહેલાં બિયારણ પર નિર્ધારિત માત્રામાં દવાઓનો “પટ” આપવામાં આવે છે. આ પદ્ધતિના મુખ્ય લક્ષ્યાંકો નીચે મુજબ છે:
બીજજન્ય અને જમીનજન્ય રોગોથી રક્ષણ
શરુઆતના 30-35 દિવસ છોડને રોગમુક્ત રાખવા
ઉગાવટ ટકાવારીમાં વધારો.
મગફળીના બિયારણને પટ મારવાના મુખ્ય ફાયદા:
- મુંડાથી પાકનું રક્ષણ
- ફૂગજન્ય રોગોનો નિયંત્રણ
- છોડની શરૂઆતથી જ સુરક્ષિત વૃદ્ધિ
- ભવિષ્યના ખર્ચમાં બચત
- ઉત્પાદન વધારવામાં મદદ
મગફળીમાં પટ મારવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ:
- મુંડો (White Grub) અને ફૂગ (Fungal Diseases) જેવા જીવાત અને રોગોથી રક્ષણ.
- બીજમાંથી ઉગતો છોડ શરૂથી જ રોગમુક્ત અને જીવાતમુક્ત બને.
- પાકનું નુકસાન ઓછું થાય અને ઉત્પાદકતા વધે.
મગફળીમાં પટ મારવાનો યોગ્ય સમય:
- વાવેતર પહેલા 8 થી 10 કલાક પહેલાં દાણાને પટ મારવો.
- જેથી દવા દાણામાં શોષાઈ જાય અને છોડ ઊગે ત્યારે જ ઝેરી અસર રાખે.
મગફળીમાં પટ મારવાનો દવાના ક્રમનું સૂત્ર – “FIR”:
- F – Fungicide (ફૂગનાશક): સૌપ્રથમ.
- I – Insecticide (મુંડાનાશક): બીજું.
- R – Rhizobium (અનુકૂળ બેક્ટેરિયા): છેલ્લે.
મગફળીમાં પટ મારવાનો ફૂગનાશક દવાનો ઉદાહરણ:
- સિસ્ટીવા (BASF) – 20 કિલો દાણા માટે 20 ml.
- વિટાવેક્સ પાવર (ધાનુકા) – 50-60 ગ્રામ / 20 કિલો દાણા.
- સાફ પાવડર (કાર્બેન્ડીઝમ + મેનકોઝેબ) – 50-60 ગ્રામ / 20 કિલો દાણા.
મગફળીમાં બીજ માવજતમાં મુંડાનાશક દવાનો ઉદાહરણ:
- લેસન્ટા (ઇમીડાક્લોપ્રિડ + ફિપ્રોનીલ) – 40 ગ્રામ / 20 કિલો દાણા.
- થાયમેથોઝામ 30% FS (લાલ રંગની દવા) – લોકપ્રિય અને અસરકારક.
- ડેન્ટોસ્ટુ – મોંઘી પણ અસરકારક દવા.
મગફળીમાં બીજ માવજતમાં કોમ્બિ પ્રોડક્ટ (ફૂગ + મુંડો):
- PCT 410 (GSP) – 100 ml / 20 કિલો દાણા.
- વોડન એક્સટ્રા (Best Agro) – 40 ml / 20 કિલો દાણા.
મગફળીમાં બીજ માવજત જૈવિક દવાઓથી માવજત:
- 2025 મગફળીના પાકમાં યોગ્ય ખાતર :વધુ ઉત્પાદન માટે વૈજ્ઞાનિક રીત
- ખાસ કરીને રાઈઝોબિયમ જેવી બેક્ટેરિયલ ઇનોક્યુલન્ટ કઠોળ પાકમાં ઉપયોગી
- ઇપીએન (એન્ટોમોપેથોજેનિક નેમાટોડ્સ) મુંડા નિયંત્રણ માટે લાભદાયક
ખેડૂતમિત્રો માટે ખાસ સૂચનો:
- દવાનું પ્રમાણ ક્યારેય વધુ ન કરવું.
- કોરા ખેતરમાં વાવણી ટાળવી.
- નવી દવા બજારમાં આવે ત્યારે નાની વાડીમાં પરીક્ષણ કરવું.
- પાલી શકાય તેવી ભલામણો જ અપનાવવી.
મગફળીમાં બીજ માવજત પરિણામ: સુરક્ષિત બીજ, તંદુરસ્ત છોડ
- મગફળીમાં બીજ માવજત એટલે પાકના “પોલિયો ટીકાકરણ” જેવું છે. જેના દ્વારા છોડનાં આરંભિક દિવસે રોગ અને જીવાતથી રક્ષણ મળે છે. ફળે કરીને:
- 30% વધુ ઉગાવટ ટકાવારી
- છોડની શરૂઆતથી જ તંદુરસ્ત વૃદ્ધિ
- ઉત્પાદન અને નફામાં વધારો
અંતિમ સલાહ:
- શરુઆતમાં જ યોગ્ય પદ્ધતિથી પટ મારવાથી પછાત ખર્ચ અને નુકસાન ઓછું થાય છે.
- દવા પસંદ કરતી વખતે કંપની કરતાં ટેકનિકલ નામ ઉપર વધુ ધ્યાન આપો.
ખેડૂત મિત્રો, જો તમે આ માહિતી ઉપયોગી લાગી હોય તો કૃપા કરી શેર કરો અને અન્ય ખેડૂત મિત્રો સુધી પણ પોંહચાડો. તમારા દરેક પાક માટે સફળતા શુભેચ્છાઓ સાથે!
#મગફળી #બીજમાવજત #પટમારવી #ખેતીમાર્ગદર્શન #ખેડૂતમિત્રો #2025ખેતી #મુંડો #ફૂગનાશક #કૃષિમાર્ગદર્શન #મગફળીપાક
- અમારા વોટસ અપ ગ્રુપમાં જોડાવા માટે અહી ક્લીક કરો
- A guide – of chelated micronutrients fertilizer in gujarati
- Best yojana ખાતેદાર ખેડૂત અકસ્માત વીમા યોજના:ખેડૂતો માટે રક્ષાકવચ
- How to Jivamrut Preparation,Benefits And Uses in Gujrati
- ખેતીને લગતી માહિતી માટે ખેતીવાડી ગ્રુપ માં જોઈન થવા માટે અહી ક્લિક કરો